کد مطلب:36509 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:190
[صفحه 17] طولانی حیات جمعی بشر نشان داده است كه «اختلاف»، امر غیر قابل اجتنابی است. بنابراین نمی توان به مردم گفت كه با یكدیگر اختلاف و نزاع نورزند. اما می توان متعلق و موضوع صحیح این اختلاف را نشان داد. اگر مردم بر سر امر شریف و عظیم نزاع نكنند بر سر امور حقیر نزاع خواهند كرد. نزاع لا محاله بر پا خواهد بود. اگر مردم در امر نیكویی مسابقه ندهند در امور بی ثمر و بی خاصیت مسابقه خواهند داد.
مراد امام از این عبارات، واضح است و ما توضیح چندانی نمی دهیم. خوب خواندن و خوب فهمیدن این وصیت نامه و خصوصا طالب نیكی و خیر بودن را توصیه كرده اند. این توصیه ی اخیر دیگر گرچه به ظاهر ساده می نماید اما توصیه ی ثمربخشی است. همه ی ما در طول زندگی در میدان رقابتهای گوناگون حاضر می شویم و هر كدام به دنبال پیشی گرفتن از دیگران هستیم. مردم از صبح تا شام، چه آنگاه كه پنجه در پنجه ی مشكلات مادی می افكنند و چه آنگاه كه با همنوعان خود درمی افتند و عزم سبقت گرفتن از آنها را دارند، در واقع سرگرم مسابقه اند، ظاهرا دعوت به تعطیل مسابقه و یا دعوت به كوتاه آمدن از برنده شدن در مسابقه، دعوتهایی مقرون به توفیق نیستند. یعنی مردم نه مسابقه را فرومی نهند و نه پس از ورود در مسابقه به باختن ساده رضایت می دهند. چرا كه این خلاف طبع آدمیان است. دستور به خروج از مسابقه، دستور اخلاقی غیر واقع بینانه ای است. زندگی عین این منازعه و مسابقه است. همان قصه ی همیشگی «غفلت» است. كسی از بیرون در این مسابقه نظر نمی كند، همه در درون این بازی واردند و همه بدون اینكه بپرسند این كدام بازی است، به بازیگری مشغول اند و نیت پیروزی بر رقیب را دارند. اگر همه از بیرون به بازی بنگرند و یا اگر هیچ كس عزم بردن نداشته باشد، بازی تعطیل می شود. قوام این بازی به غفلت و جاه طلبی است: از یك سو نباید بپرسند كه چه بازی می كنیم و چرا بازی می كنیم و از سوی دیگر نباید به باختن خشنود باشند. لذا اصل بازی كردن رسمیت دارد و غیر قابل تعطیل و غیر قابل ملامت است. آنچه مهم است این است كه این بازی مشمول هدایت هادیان واقع شود و صورت و جهت خاصی بیابد. در پاره ای از بحثهای پیشین نیز اشاره كردیم كه بسیاری از امور با زندگی مردم عجین است و دعوت به تعطیل این امور دعوت ناصوابی است. وظیفه رهبران آن است كه به این امور معنی و مضمون تازه ای بدهند. به عنوان مثال، تاریخ
صفحه 17.